Ένας φιλόδοξος πρύτανης ειδικών αποστολών, οι μεγάλες εκκενώσεις της εποχής του covid 19
-και κάτι πόρτες που λείπουν
Όπως πιθανότατα ξέρετε, τα ξημερώματα της Κυριακής 14ης Ιουλίου η διοίκηση του ΕΜΠ προχώρησε στην ταυτόχρονη εκκένωση δύο γειτονικών καταλήψεων σε ενιαίο κτήριο στο κάτω Πολυτεχνείο (Πατησίων): του αυτοδιαχειριζόμενου στεκιού Αρχιτεκτονικής και της Carthago. Η εκκένωση αυτή δεν είχε τα χαρακτηριστικά ενός μηντιακού σόου, που τόσο έχουμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια. Αντίθετα, εξελίχθηκε βουβά κι αντιληφθήκαμε τι συνέβη αργότερα το μεσημέρι, όταν είδαμε πεταμένο στους κάδους της Στουρνάρη μέρος του εξοπλισμού και του έντυπου υλικού μας: αφίσες και περιοδικά, ψυγεία και καναπέδες στοιβαγμένα στα σκουπίδια -ενώ οι πόρτες των χώρων είχαν αφαιρεθεί, για να προληφθεί, προφανώς, κάποια κίνηση ανακατάληψής τους. Η περίοδος που επιλέχθηκε γι’ αυτή την επιχείρηση εκκένωσης προφανώς δεν ήταν τυχαία: ολόκληρο το συγκρότημα του κάτω Πολυτεχνείου θα σφραγιζόταν εκείνη την εβδομάδα για την καλοκαιρινή σεζόν, εξασφαλίζοντας πολύτιμο χρόνο στη διοίκηση του ΕΜΠ να προχωρήσει και σε περαιτέρω κινήσεις στο εσωτερικό αυτών των δύο χώρων. Εκείνες τις μέρες, σε συνεργασία με το αυτοδιαχειριζόμενο στέκι Αρχιτεκτονικής, κολλήσαμε στην πόλη μια αφίσα με τον τίτλο «Πίσω από τις πόρτες, ό,τι έχουμε είμαστε εμείς»: ήταν μια πρώτη, αντανακλαστική κοινή τοποθέτηση για τις εκκενώσεις, έχοντας στραμμένο το βλέμμα μας στη σεζόν που μόλις έχει ξεκινήσει. Τί παρατάσσεται όμως απέναντί μας; Μια μεγάλης κλίμακας επιχείρηση εκκένωσης κι «εξευγενισμού» (gentrification) τμημάτων της πόλης, των υποδομών και των δημόσιων χώρων της. Μια εντεινόμενη στρατιωτικοποίηση των ροών της μητρόπολης και της επιβολής των διαταγών των αφεντικών και του κράτους τους σε πραγματικούς χώρους και χρόνους. Οι εκκενώσεις των καταλήψεων, εντός κι εκτός πανεπιστημίων, αποτελούν μία από τις απολήξεις της. Η γενική πρόβα έγινε την εποχή της covid-19 –και κρίθηκε επιτυχημένη. Κι εφόσον κράτος κι αφεντικά κατάφεραν την εφαρμογή της σε όλη την επικράτεια, χώροι ελεγχόμενης πρόσβασης σαν τα πανεπιστήμια, θα ήταν πολύ πιο εύκολο να στοχοθετηθούν. Κι αυτό είναι που συμβαίνει στην περίπτωσή μας: ένας φιλόδοξος πρύτανης ειδικών αποστολών έχει αναλάβει με φανατική ιδεολογική ευλάβεια να αδειάσει το Πολυτεχνείο από κάθε κοινωνική και ανταγωνιστική χρήση, για να το γεμίσει με τεχνικές εταιρείες, διεθνείς εμπόρους όπλων, ελέγχους στις εισόδους των χρηστών του δημοσίου χώρου και άλλα τέτοια φρούτα. Ακούγεται οικείο, ε; Είναι γιατί μοιάζει με τα δελτία ειδήσεων όλων των τελευταίων χρόνων.
Αυτή όμως δεν είναι μια πλήρης εικόνα. Δεν είναι, όσο δεν εμπεριέχει εμάς. Δεν είναι, αν δεν πούμε σαν καταληψίες της Carthago τί θεωρούμε ότι εκκενώθηκε και τί όχι. Τί είμαστε εμείς και τί όχι. Ας κάνουμε λοιπόν μια μικρή αναφορά στο μέλλον, κοιτώντας λίγο προς τα πίσω: Ο χώρος της Carthago καταλήφθηκε το 1996 αρχικά από φοιτητές του Πολυτεχνείου, πολύ γρήγορα όμως εξελίχθηκε σε σημείο συνάντησης και διασταύρωσης λογιών λογιών «εξωσχολικών», εργατών κι εργατριών, πρώην και νυν φοιτητ(ρι)ών. Για σχεδόν 30 χρόνια έχει υπάρξει μια κινηματική υποδομή για διαδοχικές γενιές ανθρώπων που σκάλιζαν την παραγωγή ανταγωνιστικών απόψεων, την πολιτική οργάνωση και τον πειραματισμό με νέες μορφές παρέμβασης: λιγότερο ή περισσότερο εύστοχα, αλλά πάντα με επιμονή. Η Carthago φιλοξένησε τις πρώτες (κι έκτοτε, τις περισσότερες) πολιτικές ομάδες της Αυτονομίας: ήταν (και είναι) μια συνειδητή προσπάθεια να ξεφύγουμε από τις μορφές της, mainstream ή όχι, αριστερής πολιτικής, τις τελετουργίες και τις ιδεολογίες της. Από τα ίδια ντουβάρια ξεπήδησαν και οι πρώτοι antifa πυρήνες, όταν αντιληφθήκαμε την ανάγκη να στήσουμε οργανωμένες κόντρες στο ρατσισμό, τον εθνικισμό και τον μιλιταρισμό στο κοινωνικό υπέδαφος της μητρόπολης, χρόνια πριν την άνοδο (και την πτώση) της συμμορίας χ.α. Στον ίδιο χώρο, συγκροτήθηκαν μια σειρά εγχειρήματα κριτικής παρέμβασης στην προλεταριακή πραγματικότητα, τόσο πριν το εντόπιο ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης, όσο κατά τα πρώτα μνημονιακά χρόνια. Στην Carthago, συντρόφισσες και σύντροφοι χωρίς καμιά “ειδικότητα” και προϋπηρεσία, άνοιξαν ένα μεγάλο κύκλο κριτικής στο πανεπιστήμιο, την ακαδημία και τις νέες τεχνολογίες, βάζοντας μπροστά την παραγωγή ανταγωνιστικής γνώσης για σύγχρονη χρήση: οι εξελίξεις των τελευταίων χρόνων -κι όσων θα’ ρθουν, μάλλον έχουν επιβεβαιώσει την αναγκαιότητα μιας τέτοιας πολιτικής κατεύθυνσης. Σ’ αυτή τη γωνία του κάτω Πολυτεχνείου συγκροτήθηκαν μερικές από τις γυναικείες-φεμινιστικές ομάδες, παλιότερες και νεώτερες, που εξερευνούν πλευρές μιας ανταγωνιστικής κριτικής κόντρα, τόσο στην πατριαρχία, όσο και στον mainstream φεμινισμό –υπέρ μιας γυναικείας αυτοσυνείδησης κι αυτοκαθορισμού, ενάντια σε έξωθεν, αρσενικές, επιταγές. Στον χώρο της Carthago, τέλος, οργανώθηκαν και δραστηριοποιήθηκαν πολιτικά εγχειρήματα ενάντια στον νέο φασισμό της εποχήςτου covid, ενάντια στην απο τα πάνω οργάνωση των πόλεων και των συμπεριφορών εντός τους, στο κυβερνητικό περιβάλλον της διαρκούς έκτακτης ανάγκης, των αλλεπάλληλων κρίσεων και των εντολών που γεννούν για τις ζωές μας.
Όχι, δεν κάνουμε κάποιο πολιτικό μνημόσυνο εδώ –το αντίθετο! Είναι αλήθεια ότι η κατάληψη της Carthago είναι εντελώς αταίριαστη με το τρέχον ιδεολογικό και ακαδημαϊκό περιβάλλον –και λέμε ότι καλά κάνει: και για τα περιεχόμενα της που είναι επίκαιρα όσο ποτέ σήμερα, και για την μαχητική καχυποψία απέναντι σε κάθε εκδοχή της κυρίαρχης πολιτικής και, κυρίως, για την επιμονή της. Για το πείσμα του να διεκδικείς διαρκώς μια συλλογική δύναμη που ψάχνει να ορίσει η ίδια πού θα βάλει κάθε φορά τους τσαμπουκάδες στις κυρίαρχες εξουσίες και πού θα αναζητήσει συμμάχους.Αυτή είναι η ζωντανή ιστορία της Carthago κι ευτυχώς δεν θα έπαιζε ποτέ στις ειδήσεις. Μορφές οργάνωσης, πολιτικές κατευθύνσεις και περιεχόμενα, ανταγωνιστικά μέτωπα, τα οποία μας είναι απαραίτητα. ΣΗΜΕΡΑ. Περιγράφουμε εδώ χώρους και χρόνους κριτικής -πέρα από τα ντουβάρια. Περιγράφουμε μια κοινωνική χρήση των πανεπιστημιακών χώρων και υποδομών για τις κινηματικές ανάγκες. Περιγράφουμε μια έννοια της εμπιστοσύνης, που δεν αποτελεί αντικείμενο έγκρισης από μηχανισμούς ή apps. Αναφερόμαστε σε μια συλλογική δύναμη που δίνει χώρο τόσο στην ευαισθησία, όσο και στην οργή. Περιγράφουμε λοιπόν αυτά ακριβώς που μοιάζουν απόβλητα σήμερα. Περιγράφουμε αυτά που έχουμε ανάγκη εμείς και οι άνθρωποι μας εκεί έξω, όλο και περισσότερο. Το ξαναλέμε: δεν είναι η στιγμή για πολιτικά μνημόσυνα. Είναι η στιγμή για οργάνωση, για καινούργια, φανερά και μη, σημεία συνάντησης, είναι η στιγμή για σχεδιασμό. Για μπάσταρδα σημεία της μητρόπολης, όπου θα διεκδικούν τον χώρο τους η κριτική και η αντι-γνώση, το σαμποτάζ και η αυτοαξιοποίηση των από κάτω. Στο κάτω Πολυτεχνείο –και όχι μόνο.
Θα τα ξαναπούμε.
Καταληψίες απ’ την Carthago
(antifa community – συνεργασία αντιφασιστικών ομάδων
Outsiders -ενάντια στη (νέα) κανονικότητα
619 -Women’s collective
Game Over -για την διάσωση της α_μήχανης σκέψης)